Zekice Fikir Köşesi Yazılar

Dinde Fücur Ne Demek? Bilimsel Bir Perspektiften İnceleme Dinde fücur… Duyduğunuzda belki de aklınıza hemen büyük kavramlar, eski metinler ve dini argümanlar gelir. Ancak bu kelime aslında çok daha derin ve anlamlı bir yere sahip. Bugün, hem bilimsel merakımızı hem de gündelik hayatla olan bağlantımızı göz önünde bulundurarak fücur kelimesine bir göz atalım. Dini bir kavram olmanın ötesinde, aslında sosyal yapılarımızda, bireysel davranışlarımızda ve toplumsal normlarda nasıl bir yere sahip olduğunu inceleyeceğiz. Fücur Nedir? Türkçeye Arapçadan geçmiş olan “fücur”, dilimize “kötülük” ya da “günah” anlamında yerleşmiş bir kelimedir. Ancak bunun ötesinde, İslam hukukunda ve tasavvufta daha derin bir anlam taşır.…

Kanda Lökosit Yüksekliği Neden Olur? Arkadaşça Bir Yolculuk Eşliğinde Derinlemesine Bakış Merhaba sevgili dostlar, bugün hep birlikte kan tahlilinizde çıkan bir rakamın — evet, o “lökosit yüksekliği” rakamının — ardındaki hikâyeyi keşfe çıkıyoruz. Hepimiz zaman zaman bu tür terimlerle karşılaşıyoruz ama çoğu kez “Peki bu ne demek?” diye durup düşünmüyoruz. Şimdi bir çay ya da kahve eşliğinde, samimi bir sohbet havasında, kanda lökosit yüksekliği neden olur sorusuna kökeninden başlayarak günümüzdeki yansımalarına ve geleceğe dair potansiyellerine kadar bakalım. — Köklerden Bakış: Lökosit ve Yüksekliğinin Anatomisi İlk olarak şunu hatırlayalım: Lökosit, yani beyaz kan hücreleri, vücudumuzun bağışıklık sistemi askerleri gibidir. ([Acıbadem][1]) Normal aralık yetişkinlerde yaklaşık 4.000‑11.000…

Bitümlü Beton: Toplumsal Cinsiyet, Çeşitlilik ve Sosyal Adalet Perspektifinden Bir Analiz Toplumsal cinsiyetin, çeşitliliğin ve sosyal adaletin inşa ettiğimiz her şeyde nasıl izler bıraktığını düşünmek, bazen belki de en sıradan görünen şeylere bile farklı açılardan bakmayı gerektirir. Bugün, bir yolun, köprünün ya da altyapının yapı taşlarından biri olan bitümlü betonu ele alacağız. Fakat, sadece teknik detaylardan ibaret bir malzeme değil, aynı zamanda toplumsal yapımızın ve değerlerimizin bir yansıması olarak değerlendireceğiz. Bitümlü beton, genellikle yolların yapımında kullanılan, asfaltın ana bileşeni olan bir malzemedir. Ancak bu malzeme ve ona dair kullanılan yöntemler, genellikle daha geniş bir toplumsal çerçevede de şekillenir. Kadınların toplumsal…

Merhaba Tatlı Severler – Bilimsel Bir Merakla “Petifür”ün Kökenine İnmek Yazmak için bilgisayarın başına oturduğumda içimde, “Bir tatlının arka planı neden bu kadar merak uyandırmalı?” sorusu vardı. İşte “petifür” kelimesini duyduğumuz anda aklımı kurcalayan işte böyle bir merak: Bu küçük, şık tatlı tam olarak nasıl ortaya çıktı, hangi mutfak kültürüne ait ve şu an bizde nasıl yorumlanıyor? Eğer siz de bu tarz “yemeğin kökeni”ne ilişkin bir merak taşıyorsanız, gelin birlikte bilimsel verilerle konuyu irdeleyelim. Petifür Nerenin Tatlısı? Kelime kökeniyle başlayalım: “petit four” Fransızca bir ifade olup “küçük fırın” anlamına geliyor. ([Vikipedi][1]) 18. ve 19. yüzyıl Fransa’sında, büyük tuğla fırınların ekmek…

Baget Farkı Nedir? Tarihsel Bir Perspektiften Bakış Bir tarihçi olarak, her gün biraz daha derine inmek ve geçmişin, bugünün ve hatta geleceğin bağlantılarını keşfetmek bana büyük bir keyif veriyor. Bugün, oldukça basit gibi görünen bir soruyu, “Baget farkı nedir?” sorusunu ele alacağım. Belki de günlük yaşamda pek dikkat edilmeyen, ancak aslında toplumsal anlamda önemli bir değişimi ve dönüşümü simgeleyen bir kavram bu. Baget farkı, yalnızca bir endüstri terimi olmaktan çok, tarihsel süreçlerin, kırılma noktalarının ve toplumsal dönüşümlerin bir yansımasıdır. Bu yazıda, baget farkının kökenlerinden başlayarak, zaman içinde nasıl evrildiğine ve günümüzle olan bağlarına değineceğiz. Baget Farkının Tarihsel Arka Planı Bir…

Alaybozan Nasıl Yazılır? Gelecekte Bu Kelimenin Anlamı Ne Olacak? Merhaba sevgili okuyucular, bugün biraz kelimelerden, dilin evriminden ve gelecekte nasıl şekilleneceğinden bahsedeceğiz. Bugün ele alacağımız konu, günlük dilimizin bir parçası haline gelmiş olsa da aslında üzerinde çok fazla düşündüğümüz bir kelime değil: Alaybozan. Peki, bu kelime nasıl yazılır ve gelecekte bizim için ne anlama gelecek? Bir kelimeyi doğru yazmak, sadece dil bilgisiyle ilgili değildir; o kelimenin kültürel, toplumsal ve hatta psikolojik etkilerini de içerir. Alaybozan gibi bir kelime, sadece harflerin dizilişiyle değil, arkasındaki toplumsal yansıma ile de şekillenebilir. Gelecekte, bu kelimenin kullanımı, yazımı ve anlamı nasıl evrilecek, işte tam da…

Microsoft Office Lisans Sözleşmesi Ücretli Mi? Bir Hikaye Üzerinden Anlatım Bir sabah, bir ofis çalışanı olarak güne başlamaya hazırlanan Elif, bilgisayarının başına geçtiğinde karşılaştığı bir uyarı ile irkildi. Microsoft Office uygulamalarında “lisans hatası” mesajı belirdi. Bir an için ne olduğunu anlayamadı. “Ne demek lisans hatası? Ben her şeyimi doğru yapmadım mı?” diye düşündü. Üstelik yıllardır kullandığı, işlerini kolaylaştıran ve onu başarıya taşıyan bu programı, şimdi birden “ödeme yap” talebi ile karşı karşıya bırakıyordu. Elif, başından geçen bu durumun ne kadar stresli olduğunu hissetmişti. Çalışmalarını, projelerini ve günlük görevlerini yürütmek için Microsoft Office’in her özelliğine güveniyordu. Fakat, bu ödeme uyarısı ve…

Katl Ne Demek? Bir Antropolojik Bakış Açısıyla Kültürlerin Çeşitliliğini Keşfetmek: Bir Antropoloğun Daveti Kültürler, insanlık tarihinin derinliklerinde saklı çok çeşitli anlamlar taşır. Her bir toplum, kendine özgü değerler, ritüeller ve sembollerle kimliğini şekillendirirken, bu kimliklerin temelinde yatan anlamları keşfetmek, antropolojinin en büyüleyici yanlarından biridir. “Katl” gibi kelimeler, farklı kültürlerde farklı anlamlar taşır; fakat bu kelimenin anlamını sadece dilsel açıdan değil, aynı zamanda kültürel bağlamda incelemek, toplumların tarihine, ritüellerine, toplumsal yapılarındaki dinamiklere dair derin bir anlayış sunar. Bu yazı, “katl” kelimesinin ne anlama geldiğini keşfederken, kültürler arasındaki benzerlikleri ve farklılıkları antropolojik bir perspektiften sorgulamayı amaçlıyor. Katl: Anlamın Derinlikleri Kelime olarak, “katl”…

Levrek Alırken Nelere Dikkat Edilmeli? Hayatın farklı alanlarında olduğu gibi, tüketim alışkanlıklarımızda da çok sayıda etken bir araya gelir. Bu, çoğu zaman sadece bireysel tercihlerden değil, toplumsal normlardan, çevresel etkilerden ve adalet duygusundan da beslenir. Levrek almak, belki de en basit alışverişlerden biri gibi görünebilir; ama aslında, bu seçim de pek çok toplumsal ve çevresel dinamiği içeriyor. Kadınların empati odaklı yaklaşımı ve erkeklerin çözüm arayışı ile harmanlanan bir bakış açısı, bu günlük alışverişin de aslında büyük bir önemi olduğunu ortaya koyuyor. Levrek alırken dikkat edilmesi gereken noktaları ele alırken, yalnızca taze ve lezzetli bir balık almakla kalmayacak, aynı zamanda bu…

Kadir Gecesi Kesin Belli Mi? Bir Psikolojik Mercek Altında İnsan davranışlarını anlamaya çalışan bir psikolog olarak, her gün farklı düşünceler, inançlar ve motivasyonlarla karşılaşıyorum. Bu karmaşık yapıyı çözmeye çalışırken, bazen bazı sorular beni derinlemesine düşünmeye sevk eder. Kadir Gecesi’nin kesin tarihinin belirlenmesi, işte bu tür sorulardan biridir. Kadir Gecesi kesin olarak belli mi? Bu soru, yalnızca dini bir mesele olmanın ötesine geçiyor. Aynı zamanda psikolojik, duygusal ve toplumsal birçok boyut içeriyor. İnsanların bu geceyi belirlemeye yönelik çabaları, davranışlarını, inançlarını ve duygusal durumlarını ne şekilde etkiler? İşte bu yazıda, Kadir Gecesi’nin kesin olarak belli olup olmadığına dair psikolojik bir analiz yapacağız.…